Dragers

Ontmoeting in Houston

Twee levens kruisen elkaar op een middag in het Amerikaanse Houston. Bas Hendriksen krijgt een hartstilstand bij het joggen in het park. Norma Reyes redt z’n leven door hem zonder aarzeling te reanimeren.

Auteur: Jan Verberne

Memorial Park, Houston, Texas, Verenigde Staten, 23 oktober 2013. Om even te relaxen na een dag hard werken maakt Norma Reyes een wandeling door het park met haar hond, dochters Gretchen en Michelle en haar vriendin Patricia. Een joggende man komt hun tegemoet. ‘Ik zie ‘m met z’n ogen rollen en neerstorten. Ik weet niet wat er aan de hand is. Hij trilt, verandert van kleur.’

Norma vertelt haar verhaal in Den Haag, 2 juli 2015. Ze verblijft samen met haar twee dochters twee weken bij Bas Hendriksen en zijn vrouw Ingeborg. Na anderhalf jaar krijgen Norma en Bas de kans elkaar wat beter te leren kennen: de Nederlandse jogger in Houston die zijn leven heeft te danken aan ‘reddende engel’ Norma.

Reanimatie

Norma aarzelt niet en begint de man te reanimeren. Ze heeft een eigen sportschool gehad en het behalen van het EHBO-diploma was daarbij een vereiste. Samen met vriendin Patricia wisselt Norma het zware werk af: borstcompressies uitvoeren en beademen. Intussen is alarmnummer 911 gebeld. Norma vindt de portefeuille van de man om zijn identiteit te weten te komen. Ze weet dat het helpt om het slachtoffer bij z’n naam te kunnen noemen. ‘Bas Hendriksen’ ziet ze staan. ‘Kom op, Bas. Blijf erbij, Bas!’ Haar dochters (zeven en tien jaar op dat moment) vragen of zij ook iets kunnen doen. ‘Ja, bidden.’ Rond het tafereel vormt zich een kring biddende omstanders.

Dertien minuten duurt het voordat de ambulance arriveert. Het ambulancepersoneel neemt het over. Even later rijdt de ambulance weg met het slachtoffer, het ambulancepersoneel neemt alles van de jogger mee, ook de gebroken bril waar Norma per ongeluk op was gaan staan. Zonder enige nadere informatie te hebben gekregen gaat Norma met haar dochters en vriendin Patricia verdwaasd weer naar huis.

Bypasses en ICD

Bas Hendriksen ontwaakt vijf dagen later, na onder andere 48 uur gekoeld te zijn. Hij ziet dat hij in het ziekenhuis ligt. Zijn vrouw Ingeborg, samen met hun twee zoons inmiddels overgekomen uit Nederland, vertelt hem dat het een ziekenhuis in Houston is. Hij verblijft drie weken in het Texas Heart Institute. Er wordt een hartkatherisatie bij hem uitgevoerd, waaruit blijkt dat diverse aderen zijn verstopt. Hij krijgt vier bypasses en tevens wordt bij hem een ICD geïmplanteerd.

Na de drie weken ziekenhuis blijft Bas nog twee weken in Houston om te herstellen. Hij is elf kilo afgevallen en hij heeft totaal geen conditie meer. ‘Ik was in Houston voor m’n werk. Het was de laatste dag van twee weken voordat ik weer naar Nederland terug zou gaan. Nog even lekker joggen in het park, dacht ik. Ik was juist gestopt met lopen en begon aan m’n cooling down toen het gebeurde. Ik liep al bij een cardioloog, ik had last van hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte. Juist vanwege m’n gezondheid deed ik bewust aan hardlopen.’

De dag na zijn verjaardag kwam Bas weer bij uit zijn kunstmatig coma. Hij is nu zestig jaar, maar vanwege de gemiste verjaardag grapt hij dat hij dus eigenlijk pas 59 is.

Zoektocht

De herstelperiode van twee weken gebruiken Bas en zijn familie om op zoek te gaan naar de identiteit van de ‘reddende engel’ van Bas. Dat valt nog niet mee. Zeker ook in de Verenigde Staten wordt de privacy van mensen goed beschermd. Bellen naar de brandweer (de ambulancedienst in de VS valt onder de brandweer) levert niets op. Uiteindelijk doen ze met succes een beroep op het ‘recht op informatie’, zodat ze via 911, waar alle telefoonnummers worden bewaard van de mensen die het alarmnummer hebben gebeld, alsnog in contact komen met Norma. De dag voor zijn terugkeer naar Nederland kunnen Bas en Norma elkaar nog even snel zien.

Anderhalf jaar later – in de tussentijd heeft Bas diverse boeketten bloemen laten bezorgen bij Norma als dank voor haar kordate optreden – wordt dit alles meer dan goed gemaakt met het bezoek van Norma en haar kinderen aan Den Haag (vriendin Patricia was verhinderd). Ze hebben het Texaanse weer meegebracht: hittegolf in Nederland. Natuurlijk worden de nodige toeristische tripjes gemaakt – kaasmarkt in Gouda, musea in Amsterdam, Scheveningse strand – maar ook doet het Bas en Norma zichtbaar goed om met elkaar te kunnen praten over dat vreemde moment in Memorial Park. Ze wijzen er beiden op dat het voor zowel slachtoffer als hulpverlener essentieel is dat beiden met elkaar in contact kunnen treden, alle privacywetgeving ten spijt. De hulpverlener wil weten hoe het is afgelopen met het slachtoffer; het slachtoffer wil de kans hebben z’n redder te bedanken.

Bas benadrukt nog eens het belang van reanimeren. ‘Dat heeft Norma echt prima gedaan: dertien minuten lang, dat is echt zwaar. Ze heeft zelfs m’n rib erbij gebroken, dus ze heeft echt haar best gedaan! Het belang van reanimatie is niet, zoals veel mensen denken, dat het slachtoffer weer bijkomt en gaat ademen. Het belang is dat zuurstof naar de vitale organen, zoals de hersenen, gepompt blijft worden!’

Amerikaanse frequentie

Inmiddels gaat het goed met Bas: ‘Ik zit, denk ik, op 80 procent van m’n vroegere conditie.’ De ICD geeft hem de nodige zekerheid. ‘Ik heb ook veel baat gehad bij de hartrevalidatie. Aanvankelijk voelde ik daar niet zo voor, maar dat heeft echt geholpen: je krijgt goede informatie en komt in contact met lotgenoten.’

Enige nadeel van de implantatie van de ICD in de Verenigde Staten is dat de ICD is ingesteld op de Amerikaanse frequentie, aldus Bas. ‘Dat zorgt ervoor dat thuismonitoring niet mogelijk is. Ik heb daarover al gebeld met fabrikant Boston Scientific, maar die hebben daar ook geen antwoord op. Misschien dat er iemand van de STIN of van de lezers van het STIN journaal hier meer van weet?’