Archief

Is rijden zonder code op het rijbewijs strafbaar? (april 2007)

Herhaaldelijk leggen ICD-dragers ons deze vraag voor? Als "leek" kan de STIN hem niet met ja of nee te beantwoorden. Dat kan alleen de rechter, maar jurisprudentie ontbreekt tot nu toe.

 

Wel kunnen wij enkele argumenten noemen waarop de rechter zijn oordeel over al of niet in overtreding zijn, zou kunnen baseren:

 

1. Volgens de Regeling eisen geschiktheid 2000, artikel 6.7.4, is het rijbewijs van een ICD-drager alleen een geldig rijbewijs als daarop code 100 of 101 voorkomt. De Nederlandse wetgever laat hierover geen enkele twijfel bestaan.

 

2. Ook in de Europese Bepalingen over het rijbewijs (RICHTLIJN VAN DE RAAD van 29 juli 1991 betreffende het rijbewijs (91/439/EEG), gepubliceerd in het Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen van 24.8.91, nr. L 237/1-24) staat op nr. L 237/7 onder het hoofdstuk: Voorschriften betreffende het rijbewijs van Europees model te lezen dat het rijbewijs moet vermelden: de (sub)categorieën voertuigen, de afgiftedatum per subcategorie, de geldigheidsduur, het stempel van de instantie(zegel), de eventuele aanvullende of beperkende gegevens in code naast elke (sub) categorie (zie: http://ec.europa.eu/youreurope/nav/nl/citizens/living/car/driving-license/index_nl.html).

In Europees verband is overeengekomen dat alle lidstaten zich op hoofdlijnen conformeren aan de Richtlijn van de Raad, maar dat zij daar op onderdelen van af kunnen wijken. Zo zijn de codes 1 tot en met 99 geharmoniseerde codes van de gemeenschap. De codes daarboven, zoals de Nederlandse codes 100 en 101 zijn nationale codes en gelden alleen op het grondgebied van de Staat die het rijbewijs heeft afgegeven.

 

3. Artikel 5 en 6 van de Wegenverkeerswet (de zogenaamde "kapstokartikelen") luiden dat elke weggebruiker verantwoordelijk is voor de veiligheid van zijn mede=weggegebruikers. Dat geldt zeker voor een ICD-drager bij wie toch sprake is van een zeker, hoewel aanvaardbaar, risico. De tekst van deze artikelen luidt als volgt:

Artikel 5:

Het is een ieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd.

Artikel 6

Het is een ieder die aan het verkeer deelneemt verboden zich zodanig te gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval plaatsvindt waardoor een ander wordt gedood of waardoor een ander zwaar lichamelijk letsel wordt toegebracht of zodanig lichamelijk letsel dat daaruit tijdelijke ziekte of verhindering in de uitoefening van de normale bezigheden ontstaat.

De voornaamste reden dat wij uw vraag niet concreet kunnen beantwoorden, vloeit voort uit het feit dat wij niet kunnen beoordelen hoe een rechter zal omgaan met het ontbreken van tussentijdse meldplicht in de Nederlandse situatie. Zolang daarin niet is voorzien, blijft het de eigen verantwoordelijkheid van de ICD-drager of hij al of niet actie onderneemt.

 

De Nederlandse wetgeving kent namelijk alleen bij eerste afgifte van het rijbewijs en rond het bereiken van de 70-jarige leeftijd een verplichte medische keuring. Op het moment dat het rijbewijs voor de eerste keer wordt afgegeven, voldoet de verkrijger uiteraard aan de twee eisen die worden gesteld voor het toekennen, namelijk voldoende rijvaardigheid en medische geschiktheid. Zodra er echter tussentijds verandering komt in zijn medische geschiktheid, is hij niet verplicht dit te melden en kan hij gebruik blijven maken van zijn "oude" rijbewijs. Hij voldoet echter niet meer aan de eis van medische geschiktheid op basis waarvan het rijbewijs destijds mede is afgegeven. Met andere woorden: het rijbewijs is wel een geldig rijbewijs, maar niet voor de persoon in kwestie. Hij maakt in wezen gebruik van een "ongeldig" rijbewijs.

Reeds in haar brief van 26 maart 2004 (29 398, nr. 2) aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal heeft mw. Peijs aangekondigd dat zij per 1 januari 2007 tussentijdse meldplicht wil(de) invoeren. Informatie bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat levert echter als resultaat op, dat de invoering nog wel enige tijd op zich zal laten wachten.

 

Zolang er geen duidelijkheid is in deze zaak, handhaaft de STIN onverminderd haar standpunt dat je als ICD-drager alleen met een rijbewijs met daarop code 100 of 101 te allen tijde juridisch 100% gedekt bent, wat verzekeraars of gemeenteambtenaren ook mogen zeggen.

Lees meer