Sociaal-maatschappelijke artikelen
Pillow Talk: Eerste advies van de American Heart Association (AHA) over seks en hart- en vaatziekten. (juli 2012)

Nederlandse tekst: Frans Mol, Gijs Sterks
In een wetenschappelijke verklaring, gepubliceerd op Heartwire, heeft de AHA voor het eerst uitgesproken dat seksuele activiteit veilig is voor de meerderheid van de patiënten met hart- en vaatziekten en dat zowel artsen als patiënten en hun partners moeten proberen om het onderwerp seks ter sprake te brengen.
Hoofdauteur dr. Glenn N. Levine (Baylor College of Medicine, Houston, TX) vertelde Heartwire dat de aanbevelingen waarschijnlijk de meest uitgebreide zijn over dit onderwerp tot nu toe en dat ze zijn samengesteld door deskundigen uit verschillende disciplines, zoals cardiologie, inspanningsfysiologie, seksuele voorlichting en urologie. Ze beperken zich niet tot algemene richtlijnen voor seksuele activiteit en hart- en vaatziekten, maar geven ook adviezen voor patiënten met specifieke hartproblemen zoals coronaire hartziekten (vernauwing in de kransslagaders), hartfalen, klepafwijkingen, hartritmestoornissen (al of niet behandeld met een pacemaker of ICD) en aangeboren hartafwijkingen.
Levine benadrukt dat het risico op een hartaanval tijdens seksuele activiteit gering is in vergelijking met het totale risico dat de hartpatiënt daarop loopt. De enige patiënten die zich moeten onthouden van seks zijn diegenen met instabiele hart- en vaatziekten of ernstige symptomen. Voordat ze weer seksueel actief kunnen worden, dienen zij beoordeeld te worden, bijvoorbeeld met een functietest zoals een fietstest en gestabiliseerd met de juiste behandeling. Maar anderzijds is het onjuist om medicijnen die ten doel hebben de hartfunctie te verbeteren niet voor te schrijven omdat ze een nadelige invloed hebben op het seksuele functioneren.
Artsen, patiënten en partners zijn vaak terughoudend om te praten over seksuele activiteit, merkt Levine op maar het is iets ‘dat voor de meeste mensen belangrijk is voor de kwaliteit van leven en we zouden niet willen dat patiënten zich onthouden van seks omdat ze zich onnodig zorgen maken over het krijgen van een hartaanval of hartstilstand. Angst en depressie waarvan veel hartpatiënten last hebben kunnen er alleen maar erger door worden en op hun beurt ook bijdragen aan een verminderde seksuele activiteit.’
Een van de belangrijkste doelstellingen van de verklaring is dan ook dat artsen en zorgverleners er zich van bewust worden dat dit een reëel probleem is. Jammer genoeg wordt het met patiënt en partner meestal niet op de juiste wijze aangepakt terwijl dat echt wel zou moeten. Seksuele voorlichting aan hart- en vaatpatiënten en hun partners zou een belangrijk onderdeel van het herstelproces moeten uitmaken, terwijl die jammer genoeg zelden wordt gegeven. Tegelijkertijd moeten patiënten en hun partners zich ervan bewust zijn dat seksuele activiteit iets is dat ze vrij moeten kunnen bespreken met hun zorgverleners bij consulten of voor het ontslag uit het ziekenhuis.
De wetenschappelijke verklaring is gepubliceerd in een cardiologie tijdschrift, aldus Levine, omdat de cardioloog meestal als eerste zal worden benaderd en de huisarts de patiënt naar hem zal doorverwijzen voor de geconstateerde problemen met betrekking tot seksuele activiteit. Een onderwerp waarover hij als cardioloog bijvoorbeeld regelmatig geraadpleegd wordt door andere artsen is de vraag of patiënten gebruik kunnen maken van erectiebevorderende geneesmiddelen zoals Viagra.
Ten slotte hoopt Levine dat de nieuwe aanbevelingen ertoe zullen bijdragen dat andere specialisten met meer zekerheid de patiënten een goed advies kunnen geven. ‘Een van de doelstellingen is om, huisartsen en anderen in staat te stellen om het merendeel van hun patiënten op dit gebied redelijk te begeleiden.’ Verder concludeert hij dat verder onderzoek nodig is met betrekking tot de seksuele activiteit bij specifieke hart- en vaatziekten, met name wat betreft de effecten bij vrouwen en bij oudere volwassenen.
Lees meer
- Leeswijzer: De psycho-sociale problematiek van de ICD-drager
- ICD tijdens laatste levensfase en na overlijden
- Afsluiten van overlijdensrisicoverzekering
- Haal meer uit je ICD-data!
- 'Erfelijke aandoening kan heftige emoties
- 'Naasten hebben het gevoel niet te mogen verzaken'
- Lotgenotencontact voor partners van ICD-dragers
- 'Een bekend gezicht geeft rust en steun'
- Psychische hulp bij traumatische ervaring
- Psychische klachten na ICD-implantatie
- ICD vooral een geschenk, geen last
- Invloed ICD op jongere ICD-patiënten (okt. 2014)
- Hartrevalidatie bij ICD-dragers (juli 2014)
- Psychische klachten bij ICD-patiënten (april 2014)
- Plotse hartdood bij sporters (januari 2014)
- NPCF beschrijft visie op persoonlijk gezondheidsdo
- Sporten met een ICD is niet per sé onveilig
- Complexe verwerkingsprocessen en trauma
- Pillow Talk: Eerste advies van de American Heart A
- Angst en depressie na ICD-implantatie: E-health als onderdeel van toekomstig zorgaanbod? Volgen van een cursus via internet biedt veel voordelen. (april 2012)
- ICD en seksualiteit: lust en liefde, een leven lang. Ook voor ICD-dragers! (oktober 2011)
- Cardiovasculaire implanteerbare elektronische systemen: het perspectief van de patiënt (oktober 2011)
- Angst na ICD-implantatie. Hoe nu verder? (juli 2011)
- "IMPULS", een prikkel tot betere zorg na ICD-implantatie in het VUmc (januari 2011)
- Hartziekten en implanteerbare cardiale elektronische apparaten. (juli 2010)
- Verrichten van inspanning door ICD-dragers (juli 2010)
- Aanbevelingen voor sportbeoefening door ICD-dragers (april 2010)
- De kwaliteit van leven bij hartpatiënten met een ICD (januari 2010)
- Leven met een ICD: invloed op patiënt en partner (april 2009)
- Kwaliteit van leven van patiënten met een ICD vergeleken met die van pacemakerdragers (april 2009)
- Angst en Depressie na ICD-implantatie (januari 2009)
- Hulp bij psychische problemen na ICD-implantatie (oktober 2008)
- Ik weet nu wat radeloze angst is! (oktober 2008)
- Een bezoek aan het Revalidatiecentrum Amsterdam (januari 2007)
- Een ICD-implantatie laat je relatie niet onberoerd (november 2006)
- Psychologische eerste hulp (oktober 2005)
- ICD en overlijden (augustus 2005)
- Het eerste jaar na implantatie (juli 2005)
- Leven met een ICD: Acceptatie en verwerking (juli 2004)
- Sportbeoefening door ICD-dragers (maart 2004)
- De (on)mogelijkheden van het leven met een ICD (sociaal/maatschappelijke aspecten) (oktober 2002)