Medische verhalen
Hart in drie dimensies (januari 2013)
Marije Zomerdijk
‘Alsof je het hart in je handen houdt.' Zo beschrijft Eduard Holman, hartspecialist in het LUMC, hoe het voelt om te werken met de nieuwe driedimensionale afbeeldingstechniek voor het hart. De afdeling Hartziekten gebruikt de techniek sinds oktober 2011. Het resultaat: unieke beelden, die meer duidelijkheid geven dan ooit.
Om bij een patiënt met hartproblemen te bepalen wat er precies aan de hand is, wordt meestal een echo gemaakt. Een traditionele tweedimensionale echo laat tegelijkertijd slechts een stukje van het hart zien. Je moet een ervaren echoscopist zijn om die beelden goed te interpreteren. 'De nieuwe apparatuur maakt het mogelijk om het hart in 3D te bekijken', vertelt Holman. 'Je hebt nu een overzicht van een groot deel van het hart. De beelden zijn zo duidelijk dat ook artsen die niet in echoscopie zijn gespecialiseerd ermee uit de voeten kunnen. Dat geeft grote voordelen op het gebied van diagnose en behandeling.'
Patiëntbespreking in 3D
Het apparaat dat de afdeling gebruikt om 3D-beelden te projecteren heet een Personal Space Station (PSS) en is ontwikkeld door het Amsterdamse bedrijf PS-Tech. De echobeelden van de echocardiograaf worden in de PSS samengevoegd tot een 3D-beeld. Met behulp van een speciaal scherm, een 3D-bril en twee dobbelsteenachtige afstandsbedieningen kun je vervolgens door het hart ‘wandelen’. Je kunt het hart van alle kanten bekijken en op elk gewenst punt een dwarsdoorsnede maken.
Dr. Holman maakt een 'wandeling door het hart'.
Het kostte wat tijd, maar steeds meer collega’s delen nu zijn enthousiasme voor 3D, vertelt Holman. 'Het is een nieuwe techniek en het opnemen van de 3D-beelden op een echocardiograaf vraagt om handigheid en ervaring. Een 3D-echo maken en bekijken kost nog wat meer tijd dan het maken en bekijken van een traditionele echo. En tijd, dat is nou net wat artsen altijd te weinig hebben. Toch worden de 3D-beelden steeds meer gewaardeerd. We houden nu regelmatig patiëntbesprekingen in 3D. De beelden worden geprojecteerd op een groot scherm en alle aanwezigen dragen een 3D-bril.'
Vooral de chirurgen zijn enthousiast over de nieuwe techniek omdat die zo’n realistisch beeld geeft. Neem bijvoorbeeld een patiënt met een gaatje in het tussenschot tussen de twee boezems van het hart. Holman: 'Op een 2D-echo is het erg lastig de precieze plaats van dat gat te bepalen. In 3D is het meteen duidelijk. Dat helpt bij het nemen van de beslissing op welke manier het gat het best gedicht kan worden. De cardioloog of chirurg komt zo minder snel voor verrassingen te staan.'
Beste behandeling
PS-Tech, het bedrijf dat de PSS ontwikkelt, is gespecialiseerd in 3D-visualisatie en -interactie. Holman werkt nauw samen met Arjen Brinkman, medeoprichter van het bedrijf. Brinkman: 'We zijn erg geïnteresseerd in de ervaringen van onze klanten, want die helpen ons het product beter te maken. Zo kijken we naar de mogelijkheid om niet alleen 3D-beelden mooi te tonen maar ook de analyse van 3D-beelden nauwkeuriger te maken ten opzichte van traditionele echo’s.'
Holman ervaart veel voordelen van het samenwerken met een bedrijf als PS-Tech. 'Het is fijn dat ze direct kunnen inspelen op onze wensen. We werken samen aan een zo goed mogelijk product, met als doel de beste diagnose en behandeling voor de patiënt.'
3D heeft duidelijk de toekomst. Je kunt je alleen al binnen het ziekenhuis zo een heleboel andere toepassingen voorstellen. Brinkman vertelt: 'Wij zien in de medische wereld momenteel vooral nuttige toepassingen bij afdelingen waar een goede beeldvorming voor een ingreep essentieel is. De cardiologie dus. Maar je kunt ook denken aan oncologie, als het gaat om het verwijderen van een tumor.'
(bron: Cicero, contactblad LUMC, jaargang 2012, nummer 5)
Lees meer
- Nederlandse Hart Registratie van start
- Radiotherapie bij patiênten met een ICD
- 'Innoveren voor best mogelijke zorg'
- Cryo-ablatie succesvol bij boezemfibrilleren
- 'Hart 3.0 betreft regeneratie van de hartspier'
- 'ICD-controle dichtbij is patiëntvriendelijk'
- Hartspierziekte door eeuwenoud Fries foutje
- Impact van ICD bij maken van mammogram (okt. 2015)
- Specifieke problemen met ICD's bij kinderen
- Nieuwe antistollingsmiddelen
- Betere medicijnen voor antistolling verwacht
- Hartfunctie verbetert: ICD is niet meer nodig (apr
- Pacemakerbehandeling kan effectiever
- Wel of geen defibrillatietest tijdens ICD-implanta
- Medicijngebruik Brugada
- ICD steeds vaker MRI-bestendig (oktober 2014)
- Professor Pedro Brugada (juli 2014)
- Ablatietechniek uit de VS toegepast (april 2014)
- Complicaties bij implantaties (april 2014)
- Wat vinden ICD-dragers van remote monitoring?
- Een draadje in of op het hart. Wat is het verschil
- Verlaging van stralingswaarde tijdens ablaties een
- Stamceltherapie biedt mogelijk voedingsbodem voor
- De cardioloog-elektrofysioloog.
- Nieuwe antistollingsmiddelen. Het voor en tegen
- Cardiale contractiliteit modulatie
- Eerste draadloze pacemakers geïmplanteerd
- Cardiogenetica, een wetenschap in ontwikkeling
- De neurostimulator: een nieuwe behandeling voor pa
- Hart in drie dimensies (januari 2013)
- Atriumfibrilleren (oktober 2012)
- Met pacemaker of ICD in de MRI (oktober 2012)
- ICD’s en het risico op infecties (oktober 2012)
- Specialist in ontregelde ritmes (oktober 2012)
- Richtlijn Radiotherapie bij patiënten met een ICD
- Verschillen tussen vrouwen en mannen met een ICD?
- Uitbreiding indicatie bivent. pacemakers en ICD's
- Vervanging ICD niet altijd vanzelfsprekend. Een voorstel (april 2012)
- Goed nieuws over hart- en vaatziekten. Ontwikkelingen in diagnose en behandeling (april 2012)
- Primaire preventie tegen plotse hartdood met een ICD: heeft de oudere patiënt hier net zoveel voordeel van als de jongere? (januari 2012)
- MRI-scan in veel gevallen veilig voor pacemaker- en ICD-dragers (januari 2012)
- Strenge normen voor ziekenhuis dat ICD-implantaties uitvoert (oktober 2011)
- Hartfalen bij vrouwen (oktober 2011)
- Het steunhart als permanente behandeling van chronisch hartfalen: een nieuw tijdperk is aangebroken ( april 2011)
- Bewaking op afstand kan gemoedsrust bieden aan patiënten met recall-ICD draden (april 2011)
- ICD-implantaties bij kinderen (april 2011)
- Studie concludeert: In Amerika worden veel ICD's onterecht geïmplanteerd (april 2011)
- Bij wie hapert het hart? (januari 2011)
- STIN en telecardiologie - een standpunt-bepaling vanuit het perspectief van de ICD-drager (januari 2011)
- Is primaire preventie door implanteerbare cardioverter defibrillatoren "shockproof" of zinvol? (oktober 2010)
- De toenemende rol van telecardiologie bij de behandeling van hartziekten en de gevolgen daarvan voor behandelaar en patiënt (april 2010)
- Hartritmestoornissen? Trek een defibrillator aan! (januari 2010)
- Maatwerk in het VU medisch centrum. Individueel maatwerk voor patiënten met hartfalen en Cardiale Resynchronisatie Therapie (januari 2010)
- Erfelijkheidsonderzoek naar oorzaak van plotse hartdood (juli 2009)
- Beëindigen van ICD-therapie: een optie? (januari 2009)
- De geheimtaal van het elektrocardiogram (januari 2009)
- De NYHA-classificatie (oktober 2008)
- Kastje voor kinderhart (oktober 2008)
- Orde in de chaos, deel 1: Boezemritmestoornissen (mei 2008)
- Orde in de chaos, deel 2: Kamerritmestoornissen (mei 2008)
- Erfelijkheidsonderzoek en de gevolgen voor ICD-indicaties (oktober 2007)
- Bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij ICD-draagsters (oktober 2007)
- Waarom sterven jonge sporters plots aan een hartstilstand? (oktober 2007)
- ICD-implantaties bij kinderen (april 2007)
- Vraagtekens bij de veiligheid van de implanteerbare cardioverter en defibrillator: de recall procedures (januari 2007)
- Hartritmestoornissen bij duursporters (november 2006)
- ICD-draagster en zwangerschap (juli 2006)
- Wij waren ICD-draagster tijdens onze zwangerschap (Redactie juli 2006)
- Stilstaan door hyperactiviteit (januari 2006)
- De implanteerbare cardioverter en defibrillator: van alleen een shock naar volledig therapieplatform: de toekomst (juli 2005)
- De ICD: Levensredder bij uitstek (november 2004)
- Implantatie van de ICD: onder narcose of met plaatselijke verdoving (juli 2003)